تأثیر افکار بر جان و روان انسان

 حضرت عیسی ؟ع؟ در این مورد تمثیلی را بیان کرده اند؛ ایشان می‌فرمایند: «اگر شما در یک قصر زیبا و تمیز، آتشی روشن کنید، ممکن است که قصر آتش نگیرد؛ اما دود آتش، فضای این قصر و دیوار ها و سقف آن را تیره و تار می‌کند».

لذا ایشان می‌فرمایند: «اگر دیگران به شما گفتند: گناه نکنید، من به شما توصیه می‌کنم، حتی فکر گناه هم نکنید؛ چون فکر گناه، همانند آتشی است که درون قصر روشن می‌کنید، این آتش به رغم آن که  قصر را به آتش نمی کشد، ولی در و دیوار و سقف آن را تیره و تار می‌کند؛ فکر گناه هم این گونه است؛ یعنی: این فکر، گرچه عقوبت جهنم و عذاب را به دنبال ندارد، ولی قطعا درون شما را آلوده می‌سازد» .

 لذا ما نیز در مقام پاسخ گویی به شبهۀ یاد شده گوییم: آری! خداوند انسان را به خاطر نیت کار بد عقوبت نمی کند، ولی بی تردید، درون انسان با نیّت کار بد، تیره و کدر می‌شود؛ و این همان محاسبۀ الهی است.

‌محاسبۀ الهی به این معنا نیست که کاتبی مثلاً ‌دفتری در دست بگیرد و خوب و بد اعمال را بنویسد و گاهی هم آن ها را که نوشته است خط بزند؛ بلکه به این معنی است که آن چه شما انجام می‌دهید ـ چه از قبیل صادرات باشد یا  واردات، و چه از قبیل اعمال باشد یا افکار و نیّات ـ در وجود و تکوین من و شما ثبت و نگهداری می‌شود و همین هاست که شخصیّت من و شما را تشکیل داده و خوب یا بد بودن، زشت یا زیبا بودنمان را رقم می‌زنند. بنابراین محاسبۀ الهی هم اکنون در حال انجام است، ولی هنوز از آن پرده برداری نشده است؛ زمان پرده برداری از این محاسبۀ دقیق، یوم تبلی السرائر است.  

  به ‌عنوان مثال گاهی انسان خسته و کسل است، حتی نمی‌تواند سخنی بگوید یا سؤالی پاسخ دهد. اما با نوشیدن یک ‌فنجان قهوه آن حالت کسالت از وی زایل می‌شود. تاثیر و اثر گذاری نوشیدن قهوه،  همان محاسبه است، زیرا که به نظام تکوین بدن و نیز روح، هرچه بدهید، فوراً و به صورت اتوماتیک، در آن اثر می گذارد. اگر آن چیز خوب باشد اثر خوب و مثبت و اگر بد باشد، ‌اثر بد و منفی خود را خواهد داشت. و این همان محاسبۀ خداوند است.

 از امام معصوم سؤال شد که خداوند چگونه در قیامت همه انسان ها را از روز ازل تا ابد، یک جا مورد محاسبه قرار می‌دهد؟ امام در پاسخ فرمودند: «همان طور که خداوند در این نشئه در آنِ  واحد به همۀ مخلوقاتش روزی می‌دهد، بدون این‌که هیچ ‌مزاحمتی بین روزی‌ دادن این شخص و آن شخص پدید آید». از این بیان چنین برداشت می‌شود که این محاسبه غیر از آن چیزی است که در تصورات ابتداییِ ما وجود دارد. این‌که در گمان ما دفتری و قلمی در دست فرشته ای قرار دارد و امور ما را حساب و کتاب می‌کند، نادرست است. این نظام، یک نظام حیّ، آگاه و هشیار است و به محض این‌ که از شما چیزی چه در بُعد جسم و چه در بُعد روح صادر یا وارد بشود، در دفتر وجود شما که بخشی از عالم تکوین است، ‌ثبت خواهد شد.

آری ! همه ‌چیز دقیق و حساب ‌شده در کتاب و دفتر وجودی ما ـ چه ورودی ها و چه خروجی ها ـ ثبت می‌شود و هیچ ‌امری ـ چه نیک و چه زشت ـ مورد غفلت قرار نمی‌گیرد؛ و نیز به گونۀ بر خط (آنلاین) و زنده تاثیر و تاثر و نیز تعدیل صورت می‌گیرد و حاصل کار هر چه باشد،حساب شده و دقیق همواره و همیشه همراه ماست و هرگز از ما جدایی ندارد؛ لذا اگر یک نفر ولیّ صاحب نظر، بخواهد همین الان و در همین نشئه، حاصل کار و نتیجۀ افکار و عقاید ما را ببیند، با یک نگاه و فی الفور خواهد توانست به این مقصود دست یابد و نیز می‌تواند آن را به خود ما نشان دهد؛ ولی فعلا مصلحت اقتضا می‌کند پرده ها  همان گونه که افکنده است، افکنده بمانند و آن ها  کنار نرود و اسرار و سرائر مردم فاش نگردد.

به ‌عنوان مثال، آن چه که انسان از خوردنی ها و نوشیدنی ها ـ اعم از چربی ها، قند ها، پروتئین ها، ویتامین ها و. . . ـ بخورد، بنوشد و مصرف کند، حاصل تعدیل شده و میانگین آن پس از دفع فضولات در بدن او جای گرفته و جزء وجودی وی می‌گردد؛ لذا زمانی‌که او برای چکاب و آزمایش به آزمایشگاه می‌رود، متخصّصین امر، با گرفتن خون و ادرار او به تمام  امراض ظاهر و پنهان او پی می‌برند و اگر مثلا غذای ممنوعی را مخفیانه و بدون آن ‌که دیگری بفهمد، مصرف کرده باشد، در همان آزمایش خون و ادرار آن را مشخص می‌کنند، هر چند آن چیز، یک ‌حبه قند باشد.

اعمال ما نیز به طور کامل در دفتر و کتاب وجودمان ثبت می شود و در آن اثر می‌گذارد و همین ثبت شدن و تاثیر و تاثر تکوینی، یعنی: محاسبه؛ چه انسان آن را بخواهد  و از آن مطلع شود و یا نخواهد و از آن خبری نداشته باشد؛ و فرقی هم نمی‌کند؛ چه سخنی بگوییم و عملی مرتکب شویم و چه نیت خیر یا شرّی را در سر داشته باشیم، همه دارای اثر تکوینی و متعلق محاسبه تکوینی الهی اند.

اگر افزون بر نیت خیر، آن خیر را نیز انجام دهیم، نتیجۀ مثبت آن مضاعف خواهد بود.

 و همچنین اگر افزون بر نیت شر، آن را انجام دهیم، نتیجۀ منفی آن نیز مضاعف است؛ لیکن از آن‌جایی که رحمت خداوند بر غضبش سبقت دارد، آثارِ عقوبتی نیت بد را به قلم نمی‌آورد و عقوبت کار شر را نیز متوقف بر انجامِ آن فرموده است.

طبق این بیان، بخشش و به قلم نیاوردن اثر نیت بد، فقط در بُعدِ عقوبت است؛ اما اثر تکوینیِ نیّت بد  به صورت اتوماتیک ـ چه بخواهیم و چه نخواهیم ـ مورد محاسبه تکوینی الهی قرار می‌گیرد؛ از این رو مشایخ و بزرگانِ سیر و سلوک و معرفت می‌فرمایند: شما باید مواظب نیت‌ها و افکارتان و این‌که چه به ذهن شما خطور می‌کند، نیز باشید! گمان نکنید به دلیل این که تا زمانی‌که نیت، به مرحلۀ عمل نرسیده است عقوبتی در کار نیست، هیچ کدورت و تاثیری  نیز در وجود شما ایجاد نمی شود!  قطعاً میان این‌که فکر و نیت انسان پاک باشد و این ‌که او آلوده بیاندیشد و نیّت ناپاک داشته باشد، تفاوت بسیار است.