تصوف در نگاه رهبری

بسمه تعالی

نظر حضرت اقا درباره تصوف؟الف ) بیانات در دیدار اعضاى ستاد برگزارى کنگره بزرگداشت حضرت آیت‌الله سید على قاضى (قدّس سرّه)بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحیم‌مهمترین مسئله در این باب، این است که ما در بین سلسله‌ى علمى فقهى و حِکمى خودمان در حوزه‌هاى علمیه – در این صراط مستقیم – یک گذرگاه و جریان خاص‌الخاص داریم که میتواند براى همه الگو باشد، هم براى علما الگو باشد – علماى بزرگ و کوچک – هم براى آحاد مردم و هم براى جوانها؛ میتوانند واقعاً الگو باشند. اینها کسانى هستند که به پایبندى به ظواهر اکتفاء نکردند، در طریق معرفت و طریق سلوک و طریق توحید تلاش کردند مجاهدت کردند کار کردند، و به مقامات عالیه رسیدند. و مهم این است که این حرکت عظیم سلوکى و ریاضتى را نه با طرق من‌درآوردى و تخیّلى – مثل بعضى از سلسله‌ها و دکانهاى تصوّف و عرفان و مانند اینها – بلکه صرفاً از طریق شرع مقدّس آن هم با خبرویت بالا، به دست آوردند. ( ۱۳۹۱/۰۴/۲۶)

ب ) فتواهای مقام معظم رهبری « زید عزّه العالی »
با توجه نمودن به کلیاتی که در فتواهای مقام معظم رهبری وجود دارد می توان تا حدی نظر ایشان را به دست آورد؛ برای این منظور ابتدا مجموعه ای از استفتائات ایشان را در زمینه تصوف آورده و در ادامه به تبیین آنان می پردازیم.
۱. آیا شرکت کردن در مجالس و محافل صوفیه و انجام اعمال و گفتن اذکار آنان و حضور در خانقاه آنها چه صورت دارد؟
ج : جایز نیست و کسانی که اوامر و نواهی قرآن کریم را قبول داشته و به امامت ائمه (علیهم السلام) معتقدند چه بهتر است که اسم جداگانه و آداب و رفتار جداگانه را که لازم نیست بلکه مضر است کنار گذاشته و در جماعت عظیم ملت بزرگ و مسلمان خود منسلک باشند. (مسائل جدید سید محسن محمودی/جلد ۱/ص۲۰)
۲. برخی از مدعیان عرفان با گرایش به صوفیگری اعتقاداتی را ترویج می کنند که نهی جوانان از ازدواج، مناجات کردن اطرافیان با آنها و طرح مسئله شریعت و طریقت از جمله آنهاست. آیا این افکار قابل قبول است و شرکت در مجالس این چنین افرادی چه صورت دارد؟ج: افکار مذکور صحیح نیست و ترویج باطل جایز نمی باشد. (مسائل جدید سید محسن محمودی/جلد۵/ص۲۹)
۳. حضور در خانقاه و شرکت در مجالس صوفیه و پیروی از دستور قطب و امثال آن چگونه است؟
ج: موارد مختلف است و راه نجات و رستگاری، پیروی از طریقه اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام که مراجع بزرگوار تقلید، مبین آن هستند، می باشند. (مسائل جدید سید محسن محمودی/جلد ۳/ص۱۰۱)
۴. اگر کسی در خواندن سوره حمد در نماز خود در موقع گفتن ایاک نعبد و ایاک نستعین قصد کسی کند (اعم از ائمه یا مرشد و قطب مانند صوفیان) و صورت او را در نظر بگیرد و یا شکل او را در ذهن حاضر کند و بگوید خطاب باید به خدا باشد و چون خدا را نمی بینیم تا مخاطب خود قرار دهیم باید طلعت احمد و حیدر را در نظر بگیریم و چون نمی توانیم صورت آنها را نیز تصور کنیم باید صورت مرشد را که ولی می باشد تصور نمائیم. آیا این عقیده درست و نماز چنین شخصی صحیح است یا خیر؟
ج: در هر صورت، مخاطب قرار دادن غیر خدا در قرائت نماز و دعا مبطل نماز است و این عقیده ی فاسدی است.(مسائل جدید سید محسن محمودی/جلد ۳/ص۱۰۳)
۵. فرقه ای وجود دارد که خود را « علی اللهی » می نامند، یعنی امیر المومنین علی بن ابیطالب را خدا دانسته و به دعا و طلب حاجت، به جای نماز و روزه اعتقاد دارند. آیا اینها نجس هستند؟
ج: اگر اعتقاد داشته باشند که امیر المونین علی بن ابیطالب علی (علیه السلام) خدا است، حکم آنها مانند غیر مسلمانهایی است که اهل کتاب نباشند، یعنی کافر و نجس می باشند. و کمک به ترویج این عقیده فاسد حرام است. (اجوبه الاستفتائات/چاپ الهدی-۱۳۸۴/ص۶۸)
اگر در استفتائات فوق دقت نمایید می توان چند ملاک را در این سخنان به دست آورد که عبارت است از:
الف: ایشان تنها راه سعادت را راه ائمه اطهار علیهم السلام می دانند که بانیان تبیین آن، فقهای محترم و البته ربانی هستند؛ یعنی کسانی که هم مزین به بال علم بوده و هم مزین به بال تقوا و معنویت هستند که از آن جمله اند علمای عارف شیعی که تمام آموزه های خود را با شریعت اسلامی شیعی محک زده و از بدعت و خرافه و انحرافات شایع در گروه های جهله صوفیه به دور می باشند.
ب: در سوالات به برخی از آموزه های موجود در برخی از گروه های صوفی اشاره شده است مانند حضور صورت مرشد و پیر هنگام عبادت و نماز، شرکت در مراسم ذکر و رفتن به خانقاه و …
ج: پیروی از دستور قطب: به طور غیر مستقیم مساله تجلی و مظهریت در عرفان که البته پرسشگر آن را خوب نفهمیده و پرسش خود را طوری مطرح کرده است که از پرسش، حلول و اتحاد که از عقاید باطل مورد اجماع تمام گروه شیعی است فهمیده می
شود.
پاسخ مقام معظم رهبری در کل به گروه های صوفیه چنین است که اعمال و رفتار آنان در شرایط کنونی به نوعی مغایر با شریعت راستین و مورد نظر اهل بیت علیهم السلام بوده و مملو از انحرافات اخلاقی و اجتماعی می باشد که همین مساله باعث شده است که ایشان فتوا به عدم شرکت و عدم عضویت در این گروه ها را بدهند.