جهانگیرخان قشقایی
جهانگیرخان قشقایی (قرن ۱۳هجری) جهانگیرخان قشقایی زادروز ۱۲۴۳ق زادگاه – روستای دهاقان، از توابع شهرضا در اصفهان، درگذشت رمضان ۱۳۲۸ق آرامگاه تخت فولاد اصفهان محل زندگی اصفهان تحصیلات اجتهاد استادان آقا محمدرضا قمشه‌ای، شیخ محمدحسن و محمدباقر نجفی و حاج ملا حسین علی تویسرکانی، ملا عبدالجواد شاگردان حاج آقارحیم ارباب، سید حسین طباطبائی بروجردی، شیخ محمد حکیم خراسانی، سیدمحمد داعی الاسلام لاریجانی، ضیاءالدین درّی،محمد علی شاه آبادی، محمد حسین
| جهانگیرخان قشقایی (قرن ۱۳هجری) | |
|---|---|
جهانگیرخان قشقایی | |
| زادروز | ۱۲۴۳ق |
| زادگاه | – روستای دهاقان، از توابع شهرضا در اصفهان، |
| درگذشت | رمضان ۱۳۲۸ق |
| آرامگاه | تخت فولاد اصفهان |
| محل زندگی | اصفهان |
| تحصیلات | اجتهاد |
| استادان | آقا محمدرضا قمشه‌ای، شیخ محمدحسن و محمدباقر نجفی و حاج ملا حسین علی تویسرکانی، ملا عبدالجواد |
| شاگردان | حاج آقارحیم ارباب، سید حسین طباطبائی بروجردی، شیخ محمد حکیم خراسانی، سیدمحمد داعی الاسلام لاریجانی، ضیاءالدین درّی،محمد علی شاه آبادی، محمد حسین تونی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، حاج میرزا مهدی دولت‌آبادی، سیدحسن مدرس، شیخ حسنعلی اصفهانی نخودکی، آقا نجفی قوچانی، محمدحسین نائینی، شیخ مرتضی طالقانی، شیخ جواد آدینهی |
| پیشه | حکیم، فیلسوف، فقیه و عارف، |
میرزاجهانگیرخان قشقایی (۱۲۴۳-۱۳۲۸ق)، حکیم، فیلسوف، فقیه و عارف شیعه قرن سیزدهم قمری. وی با اینکه در میان‌سالی به کسب علم روی آورد، چندی نگذشت که از مدرّسان علوم عقلی و نقلی گردید. جهانگیرخان استاد علمای معروفی همچون حاج آقا رحیم ارباب، سید حسین طباطبائی بروجردی، سید حسن مدرس، حسنعلی نخودکی اصفهانی و میرزا حسین نائینی است.
محتویات
نسب، ولادت و وفات
مدفن جهانگیرخان در تخت فولاد اصفهان
جهانگیرخان قشقایی، فرزند محمدخان قشقایی (مردی عالم و صاحب کمال و از خان‌های دره شور، از ایل قشقایی) بود. مادرش از خانزادگان سمیرم اصفهان و از ساکنان دهاقان بود و به همین سبب مردم اصفهان، جهانگیرخان را دهاقانی نامیده‌اند.[۱]
وی در سال ۱۲۴۳ق در دهاقان (از شهرهای استان اصفهان کنونی) زاده شد.[۲] و در رمضان ۱۳۲۸ق درگذشت و در تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.[۳]
زندگینامه
جهانگیرخان خواندن و نوشتن را در زادگاهش فراگرفت. وی تا حدود ۴۰ سالگی، همانند پدرش، به زندگی عشایری و دامداری و کشاورزی مشغول بود. در سواری و تیراندازی مهارتی چشمگیر داشت و به موسیقی علاقه‌مند بود.[۴]
حدوداً ۴۰ ساله بود که روزی برای فروش محصولات و خرید مایحتاج سالانه ایل و تعمیر تار به بازار اصفهان رفت و با مشاهده مدرسه صدر، مجذوب شکوه معنوی مدرسه و علمای آن گشت. شخصی با مشاهده علاقه جهانگیرخان به مدرسه صدر او را به تهذیب نفس و تحصیل علم و معرفت دعوت کرد.[۵] جهانگیرخان، تحت تأثیر سخنان او، و با راهنمایی وی حجره‌ای در یکی از مدارس علمیه اصفهان گرفت و تا پایان عمر در آن شهر ماند. با اینکه وی در میان‌سالی به کسب علم روی آورده بود، چندی نگذشت که از مدرّسان علوم عقلی و نقلی گردید.[۶]
زهد
جهانگیرخان قشقایی
از راست: سید ابوالحسن اصفهانی، جهانگیرخان قشقایی، میرزا عبدالرحیم صاحب فصول.
جهانگیرخان زندگی خود را از اجاره بهای سالانه زمینی که داشت می‌گذراند. او تا پایان عمر لباس عشایری پوشید و لباس مرسوم عالمان را بر تن نکرد.[۷]
تدریس
وی حدود ۴۰ سال در مدرسه صدر اصفهان به تدریس علوم عقلی پرداخت.[۸] درس حکمت او چنان رایج و مطلوب طلاب بود که درسِ شرح منظومه ملا هادی سبزواری او، به سبب کثرت شاگردان، در خارج از حجره مدرسه صدر و در شبستان مسجد چارچی تشکیل می‌شد.[۹]
اساتید
استادان مشهور وی عبارتند از:
- محمد رضا قمشه‌ای در فلسفه و حکمت
- شیخ محمد حسن و محمد باقر نجفی اصفهانی و حاج ملا حسین‌علی تویسرکانی فقه و اصول و ادبیات عرب
- ملا عبدالجواد (طبیب معروف اصفهان) در طب
او ریاضی، هیئت و نجوم را از استادان سرشناس آن زمان فراگرفت.[۱۰]
شاگردان
- حاج آقا رحیم ارباب
- سید حسین طباطبائی بروجردی[۱۱]
- شیخ محمد حکیم خراسانی[۱۲]
- سیدمحمد داعی الاسلام لاریجانی[۱۳]
- ضیاءالدین درّی[۱۴]
- میرزا محمدعلی شاه آبادی اصفهانی
- محمدحسین فاضل تونی[۱۵]
- سیدجمال‌الدین گلپایگانی[۱۶]
- حاج میرزا مهدی دولت‌آبادی[۱۷]
- سید حسن مدرس[۱۸]
- شیخ حسنعلی اصفهانی نخودکی[۱۹]
- آقا نجفی قوچانی[۲۰]
- میرزا حسین نائینی[۲۱]
- شیخ مرتضی طالقانی
- شیخ جواد آدینهی که پس از درگذشت استاد تدریس حکمت را در اصفهان به‌عهده داشت.[۲۲]
آثار
- پس از وفات جهانگیرخان، حکیم خراسانی به جمع‌آوری اشعار او همت گمارد.[۲۳] ولی این دیوان اکنون در دست نیست.[۲۴] و فقط غزلیاتی از آن به جای مانده است.
- در برخی منابع شرحی فارسی از نهج‌البلاغه به او نسبت داده‌اند.[۲۵]
پانویس
- ↑ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵.
- ↑ حدیقه‌الشعراء، ج ۱، ص۳۸۷؛ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ دانشمندان و سخن سرایان فارس، ج ۲، ص۱۶۱
- ↑ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ دانشمندان و سخن سرایان فارس، ج۲، ص۱۶۱
- ↑ تذکره مدینه الادب، ج ۳، ص۲۴۵؛ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵
- ↑ تذکره مدینه الادب، ج ۳، ص؛ اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ دیوان طرب، ص۷۱.
- ↑ شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، ج ۱، ص۲۸۴.
- ↑ فوائد الرضویه، ج ۱، ص۸۸؛ تاریخ اصفهان، ج ۳، ص۳۲۶؛ تذکرهالقبور، ص۲۴۶؛ تاریخ حکماء و عرفاء متأخر بر صدرالمتألهین، ص۸۵.
- ↑ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ شمس‌التواریخ، ص۶۰؛ دیوان طرب، ص۷۱.
- ↑ دیوان طرب، ص۷۰؛ شمس‌التواریخ، ص۶۰.
- ↑ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ تذکرهالقبور، ص۲۴۶؛ اصفهان، ص۲۲۹؛ «جهانگیرخان قشقائی»، ص۵۸-۵۹.
- ↑ تاریخ حکماء و عرفاء متأخر برصدرالمتألهین، ص۸۷.
- ↑ تذکرهالقبور، ص۴۷۵.
- ↑ زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ج ۳، ص۱۷۲.
- ↑ رجال اصفهان، ج ۱، ص۳۹۸.
- ↑ در آسمان معرفت، ص۳۶۰.
- ↑ در آسمان معرفت، ص۳۶۰.
- ↑ تذکرهالقبور، ص۵۳۱-۵۳۲.
- ↑ شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، ج ۱، ص۳۴۴.
- ↑ گنجینه دانشمندان، ج ۷، ص۱۱۱.
- ↑ تاریخ حکماء و عرفاء متأخر برصدرالمتألهین، ص۸۷.
- ↑ طبقات اعلام الشیعه، قسم ۲، ص۵۹۳.
- ↑ تاریخ حکماء و عرفاء متأخر برصدرالمتألهین، ص۳۰، ۸۷، ۸۹.
- ↑ «شیخ محمد حکیم خراسانی»، ص۲۴۰، یادداشت وحید دستگردی.
- ↑ رجوع کنید به: طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ الاعلام، ج ۲، ص۱۴۱.
- ↑ رجوع کنید به: طبقات اعلام الشیعه، قسم ۱، ص۳۴۵؛ شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، ج ۱، ص۲۸۴.
منابع
- آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر، مشهد، ۱۴۰۴ق.
- ایزدگشسب، اسداللّه، شمس‌التواریخ: شرح احوال فقها و حکما و عرفا و شعرا و ادبا، تهران: چاپ عبدالباقی ایزدگشسب، ۱۳۴۵ش.
- بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ هجری، تهران، ۱۳۵۷ش.
- جابری انصاری، محمد حسن، تاریخ اصفهان، اصفهان: چاپ جمشید مظاهری (سروشیار)، ۱۳۷۸ش.
- حسن‌زاده آملی، حسن، در آسمان معرفت: تذکره اوحدی از عالمان ربانی، قم، ۱۳۷۵ش.
- دیوان بیگی، احمد، حدیقه‌الشعراء، تهران: چاپ عبدالحسین نوائی، ۱۳۶۴-۱۳۶۶ش.
- رکن‌زاده آدمیت، محمدحسین، دانشمندان و سخن سرایان فارس، تهران، ۱۳۳۷-۱۳۴۰ش.
- زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، ۱۹۸۰م.
- شریف رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، تهران، ۱۳۵۲-۱۳۵۴ش.
- صدارت، علی، «شیخ محمد حکیم خراسانی»، مجله ارمغان، سال ۲۰،ش ۴ ۵، تیر و مرداد ۱۳۱۸.
- صدوقی‌سها، منوچهر، تاریخ حکماء و عرفاء متأخر برصدرالمتألهین، تهران، ۱۳۵۹ش.
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰