زیست نامه ملاحسین قلی همدانی

ملا حسینقلی شوندی مشهور به آخوند ملا حسینقلی همدانی به سال ۱۲۳۹ قمری در روستای شوند درجزین از توابع رزن متولد شد. نسب وی به صحابی مشهور پیامبر اسلام، جابربن عبدالله انصاری باز می‌گردد. در کتاب «بزرگان و سخن سرایان همدان» آمده‌است: «در زادگاه وی، شوَند درگزین جمع زیادی از نوادگان جابر زندگی می‌کنند. نزد آنان جامه‌ای از علی بن ابی‌طالب است. هرگاه مرض طاعون در آن منطقه

ملا حسینقلی شوندی مشهور به آخوند ملا حسینقلی همدانی به سال ۱۲۳۹ قمری در روستای شوند درجزین از توابع رزن متولد شد. نسب وی به صحابی مشهور پیامبر اسلام، جابربن عبدالله انصاری باز می‌گردد.

در کتاب «بزرگان و سخن سرایان همدان» آمده‌است: «در زادگاه وی، شوَند درگزین جمع زیادی از نوادگان جابر زندگی می‌کنند. نزد آنان جامه‌ای از علی بن ابی‌طالب است. هرگاه مرض طاعون در آن منطقه و روستاهای اطراف پیدا می‌شده آن جامه را در آبی شستشو می‌دادند و به عنوان تبرک از آن آب می‌نوشیدند … کسانی که از آن آب می‌نوشیدند، به طاعون مبتلا نمی‌شدند. آن گاه که شاه عباس صفوی از این موضوع مطلع گردید، مقداری از این لباس را جهت تبرک از آنان گرفت. این جامه‌ای است که علی آن را به جابر، جدّ اعلای آخوند همدانی هدیه کرده‌است.»

^{[نیازمند منبع]} پدرش او را به تهران فرستاد تا به تحصیل علم پرداخته و در زمرهٔ عالمان درآید. وی در تهران نزد شیخ عبدالحسین تهرانی تحصیل کرد. همچنین مدتی در سبزوار شاگرد حکیم ملاهادی سبزواری بود و بعد از آن راهی عتبات گردید. ملا حسینقلی در نجف به درس شیخ مرتضی انصاری حاضر شد و بعد از چندی با آقا سید علی شوشتری آشنا گردید و زیر نظر او به سلوک پرداخت.

به نقل از حسن زاده آملی؛ چون شیخ انصاری از دنیا رحلت کرد آخوند همدانی در پی نوشتن مطالب اصولیه و فقهیه شیخ انصاری شد، مرحوم شوشتری او را منع کرد و گفت: این کار تو نیست، دیگران هستند این کار را بکنند، شما باید مستعدین را دریابید. وی سیصد نفر را به‌طوری تربیت کرد که هر یک از اولیاء الله شدند، از آن جمله: شیخ محمد بهاری، سید احمد کربلایی، میرزا جواد ملکی تبریزی، شیخ علی زاهد قمی، سید عبدالغفار مازندرانی.^[۱]^{[پیوند مرده]}

شاگردان

شاگردان مکتب ملاحسین‌قلی را بیش از سیصد نفر ذکر کرده‌اند که نام چند تن از سرآمدان آنان بدین قرار است:

تألیفات و تقریرات

تقریرات دروس فقه و اصول شیخ انصاری
صلاهالمسافر
تقریرات درس فقه: در مبحث رهن که یکی از شاگردانش نوشته و در کتابخانه مرحوم محدث نوری موجود است.
تقریرات درس فقه در چهار جلد
امالی: در موضوع اخلاق که بعضی از شاگردانش آن را جمع‌آوری کرده‌اند.
تقریرات درس آقا سیدعلی شوشتری که به حسینیه شوشتریهای نجف وقف شده‌است.
مکاتبات و دستورالعمل‌ها: میرزا اسماعیل تبریزی آن‌ها را جمع کرده و در کتاب تذکرهالمتقین به چاپ رسانده‌است.^[۲]