نود و هشتمین جلسه گروه علمی فلسفه سیاسی به صورت مجازی با موضوع “هم اندیشی و تحلیل کووید ۱۹(کرونا) از منظر فلسفه سیاسی“ سه شنبه ۱۶ اردیبهشت ۹۹ ساعت ۲۱:۳۰ برگزار شد.

خلاصه مباحث مطرح شده به شرح زیر است:

سومین جلسه از سلسله جلسات کرونا و فلسفه سیاسی با حضور اساتید برگزار شد. در این جلسه محسن جبارنژاد به طرح این پرسش پرداخت که موضع فلسفه سیاسی به ویژه در ابعاد ایجابی خود در خصوص بحران کرونا چیست؟ وی در تبیین این پرسش این نکته را مطرح کرد که فلسفه های سیاسی اثباتی و فرا اثباتی در خصوص بحران کرونا  اتخاذ موضع کرده اند و حال آنکه فلسفه سیاسی اسلامی به ویژه در ابعاد ایجابی مربوط به بحران کرونا تا کنون اتخاذ موضع نکرده است و خوب است به این عرصه ورود کند و پیشنهادات خود را به ویژه در ابعاد هنجاری و تجویزی مطرح کند. جبارنژاد در نهایت به این نکته اشاره کرد که بحران اخیرا کرونا، بحران های جوامع مدرن و به خصوص بحران علم سیاست مدرن را به آشکارگی رساند و حکمت متعالیه ظرفیت های خوبی برای گذار از علم سیاسی مدرن و فائق آمدن بر تنگناهای آن دارد.

دکتر شریف لک زایی نیز در صحبت های خود به این پرسش پاسخ داد که آیا کرونا ویروس یک نقطه عطف در تاریخ بشر است یا خیر؟ وی با پاسخ مثبت به این پرسش، بحران کرونا را آشکار کننده سایر بحران های جامعه مدرن و از جمله بحران معنا و بحران دولت حداقل دانست. وی در ادامه بر این نکته تاکید کرد که بشر مدرن گرفتار خودخواهی و منفعت طلبی شده و ما این منفعت طلبی را در دو  جنگ جهانی اول و دوم می بینیم. وی با نقد اثبات گرایی به این نکته اشاره کرد که ما گرفتار نگاه اثباتی شده ایم و بحران کرونا که به یک معنا از زیر تیغ تجربه بیرون نیامده بود خود را بر همه جهان تحمیل کرد.  دکتر لک زایی نیز در ادامه به بحث خود خواهی در جوامع مدرن اشاره کرد و این بحران را در جامعه ما کمتر از جامعه غربی دانست و شاهد مثال خود را نیز تشکیل گروه های جهادی به ویژه توجه خاص آنها به سالمندان دانست. ایشان در خاتمه صحبت های خود با نقد این گزاره که کرونا چالشی برای دین ایجاد کرد، به این نکته اشاره کرد که کرونا باعث شد بشر با یک آگاهی بیش تری به سمت دین حرکت کند.

دکتر رضائیان نیز بحث محبت را یکی از دو رکن اصلی سیستم ولایی و نظم امامت-امت برشمردند و اشاره کردند که در سیستم ولایی در شاخص های اصلی، بحث امام معصوم و محبت نسبت به او  را داریم. پس از امام معصوم نیز این مساله برقرار و به قوت خود باقی است و لذا ولایت فقیه نیز مشروعیت خود را از این سیستم میگیرد. در بحران اخیر کرونا نیز بحث جهاد مومنانه که توسط رهبری مطرح شد، یک پتانسیا عظیم محبتی را در بین مردم فعال کرد. جالب آنکه فلسفه سیاسی ما از این مساله غفلت کرده است و در فلسفه سیاسی رایج نیز از این مساله غفلت شده است.

دکتر صدرا نیز در ادامه به این مساله اشاره کرد که سلامت و بیماری بدنی، بخشی از سلامت مدنی است. سلامت مدنی نیز شامل سه بخش اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است و سلامت بدنی زیرمجموعه بخش اقتصادی است. سلامت بدنی در حکمت سیاسی اسلامی، هم محاطی و هم محیطی است یعنی هم درونی است و هم بیرونی.  در نگاه فارابی سلامت همان اعتدال است. هر سیستمی که رسایی و سازواری داشته باشد یک سیستم سالم است و بدنی متعادل است که رسا و سازوار باشد.