‏‏امام خمینی و صدرالمتألهین شیرازی‏

حضرت امام از صدرالمتألهین با عناوینی چون «صدرالحکماء المتألهین»‏‏ ‏‏(امام خمینی، شرح دعای سحر، ۹۵.)‏‏، «شیخ العرفاء الکاملین»‏‏( همان.)‏‏، «شیخ العرفاء السالکین»‏‏( همان، ص۱۲۰.)‏‏، «شیخ العرفاء الشامخین»‏‏( همان، ۱۷۵.)‏‏ «اعظم الفلاسفه علی الاطلاق حضرت صدرالمتألهین»، ‏‏(شرح چهل حدیث، ص۵۲۸)‏‏«محقق فلاسفه و فیلسوف محققین صدرالمتألهین، قدس الله نفسه»‏‏( همان، ص۳۸۶)‏‏ ، «جناب محقق فلاسفه صدرالحکماء و المتألهین قدّس الله سرّه و اجزل أجره»‏‏( همان، ص۳۹۵)‏‏ ، «جناب محقق فلاسفه و فخر طائفه حقه صدرالمتألهین رضوان الله علیه» ‏‏(همان، ص۴۱۳)‏‏ ، «فیلسوف معظم جناب صدرالمتألهین … با بیاناتی بی نظیر که مختص به خود آن بزرگوار است.» ،‏‏( همان، ص۴۱۶)‏‏ «افضل الحکماء الاسلامیه»‏‏(. شرح چهل حدیث، ص ۵۸۶)‏‏ «فیلسوف کبیر» ‏‏(همان، ص۶۵۱)‏‏یاد می کند و یک بار نیز در مقام تمجید از عظمت ملاصدرا فرمده اند: «ملاصدرا و ما ادراک ما ملاصدرا.» ‏‏(شرح دعای سحر، ۲۵؛ البته این مطلب را مترجم از قول حضرت امام‏‏ ‏‏نقل کرده است.)‏ ‏‏اما این علاقۀ امام به ملاصدرا و متأثر شدن وی از صدرا، و تدریس بیست سالۀ حکمت او به معنای پذیرش صددرصد مطالبی که ملاصدرا طرح کرده نیست. بلکه حاج آقا روح الله علاوه بر تدریس حکمت متعالیه به نقد ملاصدرا هم پرداخته اند از جمله در ردّ یکی از برداشت های صدرای شیرازی از قرآن کریم بی آنکه اسمی از او ببرند با صراحت می گویند: «قرآن اول کتابی است که با صراحت حرکت زمین را بیان کرده و فرموده “جبال مثل ابرها حرکت می کنند، خیال نکنید که اینها جامدند.” ‏‏(سوره نمل، آیه‏‎۸۸‎‏)‏‏منتها چون سابق هیئت بطلمیوس غلبه داشته است، بعضی از آقایان این را تعبیر کرده اند به حرکت جوهری و حال آنکه حرکت جوهری حرکتش مثل حرکت سحاب نیست؛ هیچ ربطی به او ندارد.» ‏‏(صحیفه امام، ج ‏‎۲۰‎‏، ص ‏‎۲۹۹‎‏.)‏ ‏‏در بخشی از سخنانشان هم از ملاصدرا دفاع می کنند و می فرمایند: «جناب صدرالمتألهین را که سرآمد اهل توحید است زندیق می خوانیم و از هیچگونه توهینی درباره او دریغ نمی کنیم.» ‏‏(شرح چهل حدیث، ص۴۵۶)