عدم امکان ادراک کلّیات عقلی برای غیر انسان

حضرت علامه حسن‌زاده (حفظه الله تعالی) در ابتدا با تعبیر «شاید» و بعداً به صورت جزمی، تعقّل را تنها کار انسان عنوان می‌کنند. موجودات دیگر ادراک دارند ولی ادراک تعقّلی ندارند، بلکه اداراکات آن‌ها احساسی است یا بالاتر از آن خیالی و یا وهمی است. بنابراین ادراک عقلی ندارند؛ زیرا حیوان اگر چیزی را درک می‌کند به صورت جزئی است. حال آنچه درک می‌کند شاید از قبیل صورت باشد یا از قبیل معنا که در هر صورت باید جزئی باشد. به عنوان مثال، گوسفند مطلق عداوت و دشمنی را نمی‌فهمد ولی تا چشمش به یک گرگ افتاد عداوت این گرگ را نسبت به خودش درک می‌کند.

از عبارت ایشان این مطلب دانسته می‌شود که ادراک کلیات گویا اختصاص به انسان دارد، آنگاه بحثی را مطرح می‌کنند که در ادبیات هر زبانی ممکن است باشد و آن بحث اشتراک لفظی است.